Het kan je niet ontgaan zijn: vandaag is het nieuwste klimaatrapport verschenen van het IPCC, het klimaatpanel van de Verenigde Naties. Een dik rapport, maar wat zijn de belangrijkste bevindingen? Gerrit Hiemstra heeft het mooi vertaald en samengevat op Twitter. Omdat daar niet iedereen meer actief is en onder het motto 'beter goed gejat dan opnieuw samengevat' deel ik hierbij zijn tekst opnieuw:

"De huidige staat van het klimaat

• Het is overduidelijk dat het klimaat is opgewarmd door de mens. Dat heeft in de hele wereld al grote veranderingen veroorzaakt in de atmosfeer, in de oceanen, arctische regio’s en natuurlijke gebieden.
• De klimaatverandering is ongekend groot en is groter dan ze in vele duizenden jaren is geweest.
• De klimaatverandering heeft effect op veel weersextremen en het bewijs daarvoor is sterker dan bij het vorige rapport in 2014.
• De beste schatting voor het opwarmende effect van de uitstoot van broeikasgassen door de mens is 3°C met een range van 2-5°C.

Mogelijke toekomstige klimaattoestanden

• Er zijn 5 nieuwe emissiescenario's uitgewerkt. Bij alle scenario's blijft de temperatuur tot ongeveer 2050 stijgen. Deze eeuw zal de temperatuur meer dan 1,5 tot 2°C stijgen, tenzij we de emissie van broeikasgassen zeer sterk beperken.
• Als de aarde verder opwarmt, leidt dat tot nog grotere veranderingen in het klimaat. Dat betekent:
• Intensere en frequentere hittegolven
• Meer hittegolven in de oceanen
• Meer en vaker zware regen
• Vaker droogte
• Meer zware tropische cyclonen
• Steeds minder ijs op de Noordpool
• Minder sneeuwbedekking
• Afname van de permafrost
• Als de aarde verder opwarmt intensiveert de wereldwijde watercylus (verdamping, neerslag, afstroming) en gaat ook sterker variëren. De moessonregens nemen toe evenals de ernst van natte en droge gebeurtenissen.
• Een deel van de uitstoot van CO2 wordt opgeslagen in de oceaan en op land. Dat vertraagt de ophoping van CO2 in de atmosfeer. Als de CO2-emissie toeneemt, zal deze opslag minder effectief worden, zodat die vertraging afneemt.
• Veel gevolgen van klimaatverandering zijn op een termijn van eeuwen en millennia niet meer om te keren. Dat geldt vooral voor veranderingen in de oceanen, de ijskappen en het zeeniveau.

Informatie voor risicobeoordeling en regionale adaptatie

• Klimaatverandering kan op korte termijn en regionale schaal variaties vertonen. Op de grootschalige klimaatverandering heeft dat geen effect, maar het is wel belangrijk om met die variaties rekening te houden.
• Bij verdere opwarming zullen de gevolgen overal op aarde groter worden. De gevolgen zullen bij 2°C groter zijn dan bij 1,5°C en nog groter en uitgebreider als het nog meer opwarmt.
• Gebeurtenissen met een kleine kans, zoals het instorten van een ijskap, plotselinge veranderingen in de oceaanstromingen, gecombineerde weersextremen of een aanzienlijk grotere opwarming kunnen niet uitgesloten worden en moeten meegenomen worden in de beoordeling van de risico’s.

Toekomstige klimaatverandering beperken

• Als we de klimaatverandering willen beperken, dan moeten we wetenschappelijk gezien:
• de cumulatieve CO2-emissie limiteren
• de CO2-emissies minstens terugbrengen naar netto 0
• uitstoot van andere broeikasgassen sterk reduceren.
• Aerosolvervuiling heeft een afkoelend effect. Door emissiereductiemaatregelen zal deze vervuiling afnemen en dat leidt tot extra opwarming. Vooral het snel reduceren van de methaanemissie zal deze extra opwarming kunnen beperken en dat zal ook de luchtkwaliteit verbeteren.
• Als we snel aan de slag gaan met de lage emissiescenario’s dan zal dat binnen enkele jaren leiden tot waarneembare effecten op de concentraties broeikasgassen in de atmosfeer, de aerosolconcentraties en de luchtkwaliteit. Op een termijn van zo’n 20 jaar zal dat ook effect hebben op de trend in de wereldwijde temperatuur. Over langere perioden geldt dat ook voor andere gevolgen van klimaatverandering."

Conclusie

Als ik deze samenvatting van Gerrit Hiemstra lees, moet ik meteen aan deze video denken. Onderdeel van de campagne 'Nature is speaking' uit 2014 en actueler dan ooit. Nature doesn't need people. People need nature. Wij hebben moeder aarde nodig om te overleven! En dus zullen we aan de bak moeten. En eigenlijk weten wat dat ook allang. Het IPCC rapport bevestigt wat we al vele jaren weten.

Want klimaatverandering gaat hard, heel hard, is door de mens veroorzaakt en we moeten nú acteren om opwarming boven 2°C te voorkomen of in ieder geval tot het minimale te beperken. Dat betekent dat we de emissie van broeikasgassen per direct zeer sterk moeten beperken.

Het IPCC rapport is de opmaat naar de klimaattop in Glasgow dit najaar waarbij regeringsleiders opnieuw gaan kijken naar het huidige beleid en hopelijk met stevige aanscherpingen komen. Maar wat ik ook hoop is dat dit IPCC rapport een extra trigger vormt voor bedrijven om nú aan de slag te gaan met verduurzamen. Wacht niet tot er beleid ligt en het 'moet', maar zet proactief stappen. Want niets doen is voor ons als mensheid geen optie!

Jacklien Quirijnen

Duurzaamheidsexpert & oprichter Oaq Sustainability